Spis treści
Po wielu bojach z czcionkami, stronami kodowymi i tego typu rzeczami w ponad dwudziestoletnich programach, w końcu, po próbach, błędach i godzinach poprawek, udało mi się dojść do tego, jak zedytować poprawnie czcionki, wsadzić je do gry i sprawić, by programie wszystko wyświetlało się jak należy.
Wynikiem tego jest ten tekst, w którym opiszę prosty sposób na uzyskanie pełnego polskiego alfabetu (i wszystkiego, co z nim związane) w grach z RPG Makera 2000 i 2003.
Stan obecny
Kupując i pobierając RPG Makera 2000 lub 2003 dość szybko zdamy sobie sprawę, że różne pola do wpisywania tekstu w edytorze przy próbie wpisania typowo polskich liter alfabetu pokazują zupełnie inne znaki (jest parę wyjątków od tej reguły, ale nie ma co się w to tutaj wgłębiać). Nie ma co się tutaj dziwić, program jest po angielsku, więc może po prostu nie wspierać języka polskiego. Zostaje jeszcze nadzieja, że mimo wszystko w grach czcionki będą się wyświetlać poprawnie (w końcu system mamy polski, może coś zaskoczy). Niestety i tutaj pojawiają się te same dziwne znaki, rozwiązania trzeba szukać więc gdzieś głębiej – i jeśli go szukasz, to dobrze trafiłeś. Wszystko postaram się tutaj wyjaśnić tak, żeby nie było więcej problemów na tym polu (dodatkowo, jeśli nie wydarzy się nic nadzwyczajnego, tekst ten będzie w miarę możliwości szybko uzupełniany w przypadku pojawienia się jakiejkolwiek nowszej wersji któregokolwiek z programów, lub nawet znaczących nieoficjalnych łat).
Jednak sam ten tekst pisany jest w oparciu o czyste, niemodyfikowane wcześniej wersje programu i gier.
Zdaję sobie sprawę, że w odmętach internetu gdzieś się plątają (głównie moje) starsze próby rozwiązania tego problemu. Pliki, które będą do pobrania przy tym poradniku, są znacznie bardziej dopracowane i zalecam korzystanie tylko z nich. Niektórzy używali programów podmieniających czcionki w grze, które były przystosowane do starszych, nieoficjalnych wersji RPG Makera 2000 i 2003 (ale działają też z ostatnimi wersjami), jednak proponuję wrócić do oryginalnego pliku exe i zastosować metodę opisaną poniżej – jest po prostu lepsza i mniej podatna na błędy. A wszystkie popularne w Polsce czcionki (i trochę więcej) i tak zawrę tutaj, więc każdy znajdzie to czego używał.
Prawdopodobnie gdzieś w Sieci można się też natknąć na same gołe czcionki RPG2000 i RPG2000G. Proszę sprawdzić, czy czasem nie macie ich zainstalowanych w Windows/Fonts. Jeśli się tam znajdują – należy je usunąć, ponieważ będą kolidowały i powodowały błędy. W Winsows/Fonts nie powinno być żadnej czcionki o nazwie RPG2000 lub RPG2000G nigdy, proszę ich nigdy nie instalować w systemie jeśli gdziekolwiek się na nie natkniecie (a to pewne, bo planuję również poradnik o tworzeniu własnej czcionki do gry, i tam będą one umieszczone w czystej formie). Nie można też mylić tych czcionek z czcionkami RM2000 i RMG2000 – te dwie są przeznaczone dla nieoficjalnego RPG Makera 2000 (i niektórych gier również z RM2k3) i one powinny się w Windows/Fonts znajdować, nie będą nam w niczym przeszkadzać.
UWAGA! Przed podmianą albo zmodyfikowaniem jakiegokolwiek pliku polecam wykonanie jego kopii zapasowej, w wypadku gdyby poszło coś nie tak. Żadna z moich rad nie powinna skutkować utratą Waszej gry, ale lepiej być przygotowanym.
Polskie czcionki w grach tworzonych w RM2k/3
W RPG Makerze 2003 tak na prawdę całość opiera się tylko na podmienieniu pliku ultimate_rt_eb.dll na jeden z tych, które przygotowałem (do pobrania tutaj).
W RPG Makerze 2000 jest podobnie, z tym że zamiast pliku .dll, należy podmienić całe RPG_RT.exe (z tego co wiem oficjalny RM2k nie posiada żadnych patchy, po podmianie pliku oczywiście stracicie je, jeśli jakieś mieliście. Podmianę samych plików czcionek w .exe opiszę przy okazji poradnika na robienie własnej czcionki, możecie też napisać do mnie, jeśli wystąpi taka sytuacja, zrobię to sam każdemu. Jeśli również używaliście oryginalnego exfonta, będzie trzeba go podmienić ponownie w pliku z pl czcionkami).
Po ściągnięciu archiwum zobaczycie foldery:
- RPG Maker 2003;
- RPG Maker 2000;
- Edytory.
Otwieramy folder z wersją makera w którym tworzymy grę, a wtedy ukażą nam się kolejne foldery zawierające nazwy czcionek. Należy wybrać sobie z poniższego obrazka czcionkę dla naszej gry, otworzyć folder zawierający nazwę tej czcionki, skopiować plik utimate_rt_eb.dll lub RPG_RT.exe (zależne od wersji), po czym wkleić (podmieniając stary) go do swojej gry.
Kolejność zapisu czcionek w nazwie folderu odpowiada kolejności czcionek w RM. Czcionki MS Mincho i MS Gothic są oryginalnymi czcionkami z angielskiej wersji RM2k/3 ze zmienionym kodowaniem na Windows-1250 i przerysowanym każdym znakiem (z jednym wyjątkiem, o tym później) do pełnej zgodności z owym kodowaniem, którego tabelę można znaleźć na Wikipedii.
Oznacza to, że te dwie czcionki przystosowane są do poprawnej obsługi i wyświetlania wszystkich języków środkowoeuropejskich, które obejmuje ta strona kodowa.
Również wyjątkowe jest, że w paczce znajdują się dwa foldery – „MSMincho-MSGothic-ang” i „MSGothic-MSMincho-jp”, oba zawierają te same czcionki jednak w odwrotnej kolejności. Pierwszy zgadza się z oficjalnym angielskim tłumaczeniem, w którym z jakiegoś nieznanego mi powodu obie czcionki zostały zamienione miejscami względem oryginalnej japońskiej (i wcześniejszych nieoficjalnych angielskich) wersji.
Inne czcionki nie zostały już przeze mnie potraktowane z taką starannością. Jednak nadal strona kodowa została ustawiona na Windows-1250 i wszystkie ważne dla Polaków znaki są dopracowane i powinny się poprawnie wyświetlać. Jest tak ze wszystkimi znakami ASCII, to jest do pozycji 7F w tabeli (DEL) i polskimi literami w dalszej części tabeli (+ jednym znakiem, o którym później). Nie przejmowałem się zamianą innych znaków z przedziału 80-FF, więc nie będą one prawidłowe (najwięcej jest tam pozostałości po cyrylicy w spadku po starych czasach kiedy powstawały pierwsze czcionki do RPG Makera 2000 tłumaczenia Don Miguela).
Wszystkie czcionki zawarte w paczce zostały też przetestowane z opcją Show String Picture w Maniac Patchu RM2003 i działają z nią tak jak powinny.
Niektórzy pewnie zauważą że brakuje tu 2 czcionek ze starej paczki Summonera (Suikoden i Wild Arms), zostały one też przerobione i poprawione, jednak okazały się za szerokie dla programu i źle się wyświetlały, dlatego też nie są tutaj zawarte. Dodam je jednak przy innej okazji…
Wyjątkiem o którym wspominałem jest znak „™” (99, do wprowadzenia przez alt+0153), który pozwoliłem sobie zastąpić pełnym kwadratem 12×12 „■” zajmującym całe 2 litery w oknie tekstu RM (maksymalny rozmiar pojedynczego znaku, który zajmuje powierzchnie 2, więc jeśli nie zostanie oddzielony spacją, nałoży się na następny znak). Znak ™ i tak był za szeroki, by ładnie zmieścić się w rozmiarze 1 znaku RM, a jednocześnie przywrócenie znaku ■ , pozwala przywrócić pewną ciekawą cechę oryginalnej japońskiej wersji, dzięki której będzie można łatwo wstawić do okna wiadomości własne unikalne symbole, bez edycji czcionki i exfontu, ale to dokładniej opiszę w innym poradniku…
Wyświetlanie polskich znaków w edytorze
Choć sama powyższa część już wystarczy by cieszyć się polskimi znakami, to dla wygody tworzenia postanowiłem również umożliwić edytorowi wyświetlanie poprawnych czcionek.
W pliku Edytory w powyższej paczce znajdują się 5 plików .ips:
- RM2keasteurope.ips – steam RPG Maker 2000 (1.62)
- RM2k3easteurope.ips – steam RPG Maker 2003 (1.12a)
- RM2k3easteurope_rmweb.ips – RMWeb RPG Maker 2003 (1.12a)
- RM2k3easteurope_maniac.ips – steam RPG Maker 2003 (1.12a) + maniac patch 200128
Żeby je otworzyć, trzeba zaopatrzyć się w zewnętrzny program, np. Lunar IPS.
Po otwarciu tego programiku należy wybrać opcję Apply IPS Patch, wskazać na plik ips odpowiedni dla wersji Makera, której używamy, po czym, po zmianie typów rozszerzenia plików na wszystkie pliki, wskazać plik .exe naszego RPG Makera.
W przypadku RPG Makera 2000, to w sumie wszystko.
W przypadku RPG Makera 2003 należy jeszcze podmienić plik ultimate_eb.dll na ten który znajduje się w archiwum (tylko jeden – każda wersja 2k3, nawet maniac, używa tego samego).
W folderze Edytory znajdują się jeszcze pliki ultimate_rt_eb,dll.dat i RPG_RT.exe.dat – można je również podmienić odpowiednio w RM2k3 i RM2k, wtedy każdy nowo tworzony projekt będzie miał od razu polskie czcionki (MS Mincho i MS Gothic, w kolejności angielskiej), bez konieczności przechodzenia przez pierwszą część tego poradnika. No chyba, że ktoś będzie chciał użyć innej czcionki, wtedy spokojnie można podmienić sobie tak jak jest opisane wcześniej.
Po wszystkim całość w oknie wiadomości w edytorze powinna wyglądać tak:
W tym poradniku to by było na tyle. Mamy w grze polskie znaki, edytor nie kaleczy już oczu i ogólnie można wygodnie tworzyć. W przyszłości na pewno pojawią się teksty o własnych czcionkach, dokładniejszy opis jak RM rysuje tekst i co za co odpowiadają w grafice pliki system, oraz poradnik gdzie znaleźć różne nie dostępne z edytora teksty w samej grze (część komunikatów walki, wprowadzanie imienia bohatera, inne komunikaty) i jak je edytować według własnych zapotrzebowań.
Na koniec chciałbym przeprosić, że tyle to trwało, ale w końcu mamy to za sobą i mam nadzieję, że jest to zrobione najlepiej, jak tylko można. Również przypomnę że sam artykuł będzie na pewno aktualizowany w miarę pojawiania się nowych rzeczy. Jakby ktoś był zainteresowany tym samym w odniesieniu do starszych oficjalnych wersji, to proszę nie bać się uderzyć do mnie na maila albo gdziekolwiek mnie znajdziecie, z chęcią (jak już to umiem XD) szybko to zrobię. I miejmy nadzieję, że inne artykuły będą się już ode mnie pojawiać szybciej…
Dragon Kamillo
Świetny i przydatny tekst, który jednak wymaga dziś uzupełnienia o Maniacs Patcha, ew. (jeśli to niezbędne) o inne modyfikacje typu DynRPG.
Wiem o tym. Niestety nowe maniaci wsio pokomplikowały, ale jak ostatnio puńce wsadzałem pl czcionki to udało mi się zrobić to dwoma kliknięciami, więc jest ogromna szansa że po prostu opiszę jak je samemu podmieniać, i każdy kto będzie chciał to sobie w maniacu podmieni – no chyba, że bingshan znowu coś odwali i znów wsio zepsuje.
Co do DynRPG – to metoda jest taka sama jak dawniej w RM, wrzucenie czcionek do Windows/Fonts i podmiana nazw w RPG_RT.exe hexami.
Ale tak, tekst na pewno zostanie zaktualizowany i uzupełniony kolejnymi opisami.