by RPG Maker to, w bardzo dużym skrócie, program umożliwiający tworzenie gier RPG bez znajomości języków programowania. Wszystkie odsłony serii cechuje prosty interfejs graficzny, możliwość dodawania własnych zasobów audiowizualnych oraz natychmiastowego testowania gry przy pomocy specjalnego trybu.
Za pomocą edytora map w łatwy sposób można tworzyć mapy i ich połączenia, po których będzie poruszał się gracz. Baza danych projektu umożliwia z kolei tworzenie elementów wykorzystywanych podczas gry (postacie i ich klasy, przedmioty, przeciwnicy, animacje itp.).
Choć do tworzenia gry nie jest potrzebna wiedza programistyczna, może być ona pomocna przy produkcji bardziej zaawansowanych technicznie projektów. RPG Makery korzystają z podstawowych narzędzi programisty – przełączników, zmiennych, warunków, pętli itd. – które umożliwiają tworzenie zaawansowanych skryptów. Wersje RPG Makera od XP wzwyż dodatkowo mają zaimplementowane własne języki programowania, które można wykorzystać do jeszcze większej ingerencji w podstawowe systemy programu.
Pierwsza odsłona serii wydana na system Windows to RPG Maker 95, którego wciąż używają pojedynczy ludzie na świecie. Jego kontynuacją jest bardzo popularny do dziś RPG Maker 2000 (lub RM2k), umożliwiający tworzenie jRPG-ów w stylu SNES-a czy GBA. Następna była mocno ulepszona wersja RM2k – RPG Maker 2003 (RM2k3), z większą liczbą opcji i systemem walki widzianym z boku.
Kolejne odsłony serii oferowały już dużo większe możliwości zarówno na płaszczyźnie graficznej, jak i zaimplementowanych języków programowania. W RPG Makerze XP zwiększono rozdzielczość ekranu i dodano język skryptowania RGSS, umożliwiono także kodowanie zasobów uniemożliwiające ich dalsze wykorzystanie. Następna w kolejności była wersja VX, łącząca rozwiązania RPG Makera 2000 i XP.
Wydany w 2011 roku RPG Maker VX Ace posiadał już własny generator postaci, możliwość uruchomienia na 64-bitowych systemach, ulepszoną wersję RGSS i szereg usprawnień podstawowych elementów programu.
Póki co ostatni w tym zestawieniu jest RPG Maker MV. Umożliwia on wybór systemu walki, import lepszych jakościowo grafik, wykorzystanie JavaScriptu do modyfikacji kodu gry czy zwiększenie rozdzielczości projektu. Przede wszystkim jednak, wersja MV pozwala na eksport projektu na platformy mobilne i do gry przez Internet.
W zależności od tego, czego oczekujemy od programu, spodobają nam się różne wersje. Jeśli chcemy stworzyć estetyczną, pixelową epopeję w stylu Final Fantasy VI, najlepszy może okazać się RPG Maker 2003, ale już projekty bardziej zaawansowane technicznie łatwiej będzie się robić na nowszych makerach. Zachęcam do ściągania darmowych triali i samodzielnej oceny w tym zakresie. Wszystkie RPG Makery są dostępne m.in. na platformie Steam.
Na koniec warto jeszcze wyjaśnić, że choć program dedykowany jest grom RPG, przez prawie 20 lat swojego istnienia powstały w nim chyba wszystkie gatunki – od przygodówek, przez platformówki, karcianki, wyścigi i strzelanki, aż po zaawansowane gry logiczne i narracyjne. Choć posiadają pewne twarde założenia, systemy RPG Makera mogą być twórczo modyfikowane przy niewielkiej nawet dozie wyobraźni i samozaparcia.
Na marginesie jeszcze trzeba dodać, że RPG Maker nie był wydawany wyłącznie na systemy Microsoftu. Pierwsza odsłona serii została przeznaczona na PC-9801, swoje wersje otrzymały także SNES, PlayStation, PlayStation 2 i PlayStation 4, Sega Saturn, Game Boy Color i Game Boy Advance, Nintendo DS i Nintendo 3DS, Nintendo Switch oraz telefony komórkowe. Dodatkowo w obrocie wciąż znajdują się inne makery, które umożliwiają tworzenie taktycznych RPG-ów czy gier w stylu visual novel.
Michał „Michu” Wysocki
